ChatGPT ile Zihinsel Wellness: Gerçek Destek mi, Yanılsama mı?

ChatGPT’yi Gerçekten Bir Terapist Gibi Kullanabilir misiniz?

Giderek daha fazla insan, kaygılarını, ilişkilerde yaşadığı sorunları ya da günlük streslerini paylaşmak için ChatGPT gibi yapay zeka sohbet araçlarına yöneliyor. Sosyal medyada ChatGPT’nin “10 yıllık terapinin 1 saate sığdığı” iddiasından, günlük motivasyon ve nefes egzersizi önerilerine kadar pek çok içerik görmek mümkün.

Peki, ChatGPT gerçekten terapi yerine geçebilir mi?

Kullanıcı Deneyimleri

Birçok kullanıcı, ChatGPT’den aldığı yanıtların rahatlatıcı olduğunu söylüyor. Örneğin, 32 yaşındaki Alice*, kendisini dışlanmış hissettiği bir durumda ChatGPT’ye duygularını yazdığını ve aldığı günlük tutma önerileri ile birkaç dakika içinde daha iyi hissettiğini aktarıyor.

Benzer şekilde, bazı araştırmalar da ChatGPT’nin özellikle çift terapisi benzeri sorulara verdiği yanıtların, gerçek terapistlerin yanıtlarından daha çok tercih edildiğini gösteriyor.

Uzmanların Uyarıları

Uzman psikologlar ise daha temkinli.

• Stephen Schueller (PhD, California Üniversitesi, Irvine): ChatGPT’nin hassas konularda yanlış veya uygunsuz yanıt verme riski olduğunu vurguluyor. Özellikle kriz anlarında yapay zekanın güvenilir olmadığını belirtiyor.

• Paolo Raile (PhD, Sigmund Freud Üniversitesi, Viyana): ChatGPT’nin çoğunlukla Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT) yaklaşımını kullandığını, fakat herkese uygun tek bir yöntem olmadığını söylüyor.

Ayrıca gizlilik ve veri güvenliği de önemli bir endişe. Paylaştığınız bilgiler, ticari amaçlarla kullanılabilir veya üçüncü kişilerle paylaşılabilir.

Avantajları ve Sınırları

ChatGPT’nin en büyük avantajı erişilebilirlik: İnterneti olan herkes, istediği an ulaşabiliyor. Üstelik ücretsiz. Fakat bu yalnızca ciddi psikolojik rahatsızlığı olmayan, kendi sınırlarını bilen kişiler için faydalı olabilir.

Uzmanlar, ChatGPT’nin terapiyi tamamlayıcı bir araç olabileceğini, ancak hiçbir şekilde profesyonel psikolojik destek yerine geçemeyeceğini vurguluyor.

Sonuç: Dikkatli Kullanmak Gerek

ChatGPT ile düşüncelerinizi paylaşmak, günlük stresinizi hafifletmek ya da yeni bakış açıları edinmek için faydalı olabilir. Ancak ciddi duygusal sorunlar, travma veya kriz durumlarında profesyonel yardım almak şart.

Kısacası, ChatGPT bir “arkadaş” ya da “akıllı günlük” gibi işlev görebilir, fakat terapi değildir.